De kiezer misleid

Hoe zit dat bij jou? Hier in Leiden gebeurde het in elk geval twee keer: misleiding van de kiezer, zo zie ik dat.

Het fenomeen is allang het stadium van gimmick ontgroeit. Sterker, het is een staande werkwijze geworden voor veel politieke partijen. Om duidelijk te maken wie de partij zullen steunen, kennen we tegenwoordig de ‘lijstduwer’. Was dat ooit min of meer een geintje ‘kijk ’s wie ons steunt’, tegenwoordig barst het er van.

Hier in Leiden bestaan kieslijsten waarvan je je in alle gemoede móet afvragen wat die mensen bezielde om ‘bekende namen’ op te nemen, onderaan op de lijst. Bekende namen die overigens ook heel vaak buiten eigen kringen helemaal niet zo bekend zijn, maar dat terzijde. Ergerlijker is dat die lijstduwers zich over het algemeen helemaal niet verkiesbaar stellen. Zijzelf zien die positie onderaan overigens juist als teken van belangrijkheid ‘ík ben in staat de lijst te duwen’.

Dieptepunt is de week na de verkiezingen. Ook nu weer. Dan blijken er kiezers op het verkeerde been te zijn gezet. Dan word je, onbedoeld, op basis van voorkeursstemmen gekozen. En wat doen de druiloren? Die bedanken voor de eer. Vóórkeursstemmen! Dat is dus een iets ander kaliber dan de partijstem van het gros van ons kiezers. Kíes je iemand die je jouw stem toevertrouwt; zegt-i af ‘nooit van plan geweest in de raad zitting te nemen’.

Wat deed je dan op die lijst?????

Wat mij betreft, wordt het steeds duidelijker dat verkiezingen allang niet meer gaan om de kiezers voorkeuren voor maatschappelijke of economische ontwikkelingen. Nee, verkiezingen zijn inmiddels afgezakt, gedevalueerd tot marketinginstrument voor een marktaandeel door de partij. En daarin maakt het geen bal uit wáárom de kiezer jouw partij kiest, áls-i die maar kiest.

Zwartgallig? Dacht het niet. Eerder zou’k denken dat degenen die met verve deze praktijken verdedigen – óók die lijstduwers dus – aan (zelf)bedrog doen. Ooit zei een collega dat mensen fouten uit onwetendheid kunnen maken, maar dat het ook met (kwade) opzet kan onder het móm van ‘een fout’. Stekeblind: dat ben je als je als politieke partij denkt dat de kiezer die kwade intentie op den duur niet herkent. Dat doet-i wel. En win ‘m dan maar ’s terug.